Ayvalık, zengin tarihi, kültürel mirası ve eşsiz doğal güzellikleriyle Ege Bölgesi’nin gözde yerlerinden biri. Bu güzellikler arasında, Ayvalık’ın endüstriyel peyzajı da özel bir yere sahip. Ayrıca, UNESCO’nun Kültürel Miras Geçici Listesi’nde yer alıyor. Tarihi zeytinyağı fabrikaları, taş yapılar ve zeytincilikle iç içe geçmiş mimari, bu mirasın en önemli unsurlarındandır. Ayvalık, sadece doğası ve lezzetleriyle değil, aynı zamanda kültürel ve tarihi zenginlikleriyle de dikkat çekiyor. Bu yazıda, Ayvalık’ta yer alan birbirinden özel ve farklı müzeleri keşfedeceğiz. Özellikle, devletin işlettiği, özel ve yerel halkın kurduğu müzeleri sizlerle paylaşacağız. Ayvalık’ın köklü geçmişine tanıklık etmek isteyenler için, bu müzeler gerçek birer hazine niteliğinde. Gelin Ayvalık’taki müzeler hangileri ve konumlarına yakından bakalım!
Ayvalık’taki Müzeler ve Öne Çıkan Özellikleri
Ayvalık Anadolu Uygarlıkları Müzesi, Ayvalık’taki müzeler arasında en kapsamlısı olarak dikkat çekmektedir.
Ayvalık Anadolu Uygarlıkları Müzesi
Cunda yolu üzerindeki Kırlangıç AVM’de bulunan bu müze, Anadolu uygarlıklarına ait objeler barındırıyor.
Bu müze, Kalkolitik Çağ’dan Bizans’a uzanan Anadolu’nun 7000 yıllık geçmişine ışık tutuyor. Bu sayede Anadolu’nun 7000 yıl öncesinden Bizans Dönemi’ne kadar geçirdiği dönüşümü deneyimleyebiliyorsunuz.
Pazartesi günleri hariç 09.00 – 17.00 saatleri arasında ziyaretçilerini kabul etmektedir. Özel müze statüsünde olduğundan, Müze Kart’ı kabul etmemektedir.
Giriş ücretli. Ücretler hakkında bilgi almak için müzenin web sitesini ziyaret edebilirsiniz: ayvaliksergi.com
Taksiyarhis Anıt Müzesi
İç ihtişamının, sade dış görüntüsüyle büyük bir zıtlık oluşturduğu Taksiyarhis Anıt Müzesi, Ayvalık’ın en eski kilisesidir. 15. yüzyılda küçük bir kilise olarak inşa edilmiştir. 1753’te üç kubbeli bazilikal yapıya dönüştürülmüş. Ardından 1844’te ise bugünkü hâlini almıştır. Son olarak, 1844 yılında beşik tonozlu ve ahşap üst taşıyıcılarıyla bugünkü halini almıştır. Kilise, batı cephesindeki üç ana kapısıyla dikkat çekiyor. İç mekandaki ikonostasis, mermer ikonlar ve altın bezemelerle süslüdür. 2012’de Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın restorasyonuyla, 2013 yılında Ayvalık’taki Müzeler arasında yerini aldı.
Kültür ve Turizm Bakanlığı‘na bağlı olan müzeye Müze Kart ile giriş yapılabiliyor. Girişte Müze Kart da temin edebilirsiniz.
Taksiyarhis Anıt Müzesi’ni haftanın her günü 08.30 – 19.00 saatleri arasında ziyaret etmek mümkün.
Detaylı bilgi için linke tıklayabilirsiniz: muze.gov.tr
Taksiyarhis Cunda Ayvalik Rahmi M. Koç Müzesi
Taksiyarhis Cunda Ayvalik Rahmi M. Koç Müzesi, tarihi binası ve içindeki koleksiyonuyla dikkat çekici.
Cunda Taksiyarhis Kilisesi, 31 Mayıs 2014’te restorasyon sonrası müze olarak açıldı. Rahmi M. Koç’un İstanbul ve Ankara’daki müzelerine benzer şekilde tasarlanan bu müze, sanayi ve ulaşım koleksiyonlarıyla dikkat çekiyor. Koleksiyonerler ve tarih meraklıları, müzedeki teneke oyuncakları, buharlı makineleri, bebek arabalarını ve zaman ölçüm aletlerini sergiliyor. Geniş bir koleksiyona sahip olan müze, Cunda Adası’nda yer alıyor. Dahası, ziyaretçilerine tarihle iç içe, nostaljik bir deneyim sunuyor.
1 Ekim – 31 Mart tarihleri arasında 10:00 – 17:00, 1 Nisan – 30 Eylül tarihleri arasında 10:00 – 19:00 saat aralığında ziyaret edebilirsiniz. Pazartesi günleri kapalı olan müze 31 Aralık ve 1 Ocak tarihlerinde de kapalı oluyor. Bunun dışındaki tüm resmi tatillerde ziyaretçilerini ağırlıyor.
Müze Kart’ın geçmediği müzenin giriş ücretleri ve detaylı bilgileri için linke tıklayabilirsiniz: rmk-museum.org.tr
Ayvalık Rahmi M. Koç Müzesi
Ayvalık Rahmi M. Koç Müzesi, Ayvalık’taki Müzeler arasında en yenisi.
Yetkililer, Ayvalık’ta Rahmi M. Koç Müzesi’ni açarak dünya endüstri tarihinin dikkat çekici eserlerini burada sergiliyor. Giriş katında, klasik otomobiller, motosikletler, bebek arabaları ve buharlı makine modellerini sergiliyorlar. Üst katta ise lokomotif modelleri, oyuncaklar ve denizcilikle ilgili objeler yer alıyor. Ayvalık’taki bu yeni müze, ziyaretçilerine sanayi tarihine yolculuk yapma fırsatı sunuyor.
Üstelik girişinde deniz manzaralı bir kafe de yer alıyor.
1 Ekim – 31 Mart tarihleri arasında 10:00 – 17:00, 1 Nisan – 30 Eylül tarihleri arasında 10:00 – 19:00 saat aralığında ziyaret edebilirsiniz. Pazartesi günleri kapalı olan müze 1 Ocak tarihinde de kapalı oluyor. Bunun dışındaki tüm resmi tatillerde ziyaretçileri ağırlıyor.
Müze Kart’ın geçmediği müzenin giriş ücretleri ve detaylı bilgileri için linke tıklayabilirsiniz: rmk-museum.org.tr/ayvalik
Ayvalık Ayazması
Ayvalık Ayazması, turistik Macaron Mahallesi’nin en dikkat çeken yapılarından biri.
Tarihi 1867 yılına uzanan yapı, o dönemde bölgenin en önemli dini ve sağlık merkeziydi. İçindeki havuzlara akan suyun şifalı olduğuna inanılan ayazma, uzun yıllar Ege’den ve şu anda Yunanistan’a bağlı olan adalardan pek çok hasta tarafından ziyaret edildi.
Zaman içerisinde önemini yitiren ve harabeye dönen yapı, 2018 yılında kurulan Ayvalık Ayazması Derneği tarafından restore edilerek ziyarete açıldı.
Ayrıca şifalı olduğuna inanılan suyun hala aktığı Ayvalık Ayazması’nı pazartesi günleri hariç 10.00 – 17.00 saatleri arasında ücretsiz olarak ziyaret edebilirsiniz.
Ayvalık Ayazması’nın tarihi ve derneğin faaliyetleri hakkında detaylı bilgi edinmek için linki ziyaret edebilirsiniz: ayvalikayazmasi.com
Küçükköy Kent Müzesi
Küçükköy Kent Müzesi, göç ve mübadele konusuna odaklanan butik bir müze özelliği taşıyor.
Ayiu Athanasiu Kilisesi, geçmişte köyün dini yapılarından biri olarak hizmet verirken, günümüzde bir cami olarak kullanılıyor. Caminin bahçesinden ulaşılan eski manastır binası ise şimdi Göç Müzesi olarak ziyaretçilerini ağırlıyor. Müzede sergilenen ve köy halkından toplanan eşyaların her biri bölgenin tarihi ve kültürel zenginliklerini yansıtıyor. Yaşanmışlıklarla dolu bu yapının içerisinden köy meydanına çıkmak mümkün.
Köy meydanında yer alan Kent Müzesi ve Sanat Galerisi ise bölgenin geçmişine, Rum tarihine ve Balkan göçüne ışık tutuyor. Taş bir yapı içine kurulan bu müze, köyün kültürel mirasını koruma ve tanıtma amacını taşıyor. Ayrıca Balkan objelerinin de yer aldığı müze, köyün etnografik yapısını gözler önüne seriyor ve ziyaretçilerine zengin bir tarih yolculuğu sunuyor.
Küçükköy Kent Müzesi, pazartesi günleri hariç 08.30 – 17.00 saatleri arasında ücretsiz olarak ziyaret edilebiliyor.
Sevim ve Necdet Kent Kitaplığı
Sevim ve Necdet Kent Kitaplığı, tarihi yapısı ve eşsiz manzarasıyla ziyaretçilerini bekliyor.
Ayvalık’taki önemli gezi duraklarından biri olan Kitaplık, 2007 yılındaki restorasyonla yeniden hayat buldu. Artık bir kültür merkezi. Mübadele döneminde yıkıma uğrayan bu yapı, restorasyon sonrası Ayvalık Belediyesi tarafından Belediye Kütüphanesi ve Sevim ve Necdet Kent Kitaplığı olarak yeniden kullanımda. Ayrıca kütüphanede eski diplomat ve devlet adamı Necdet Kent’in bağışladığı geniş kitap koleksiyonu mevcut.
Kütüphanenin bulunduğu alan, yalnızca kültürel bir merkez değil, aynı zamanda manzarasıyla da ünlü bir dinlenme noktası. Buradaki harika manzaralı kafe, ziyaretçileri kitapların tadını çıkarmaya ve dinlenmeye davet eden popüler bir durak. Bununla birlikte, şehirde hem tarih hem de doğal güzelliklerle iç içe bir mola vermek isteyenler için kaçırılmaması gereken bir nokta. Kitaplık, müze kategorisinde olmasa da tarihi bir yeldeğirmeninde konumlanması ve içindeki tarihi kitaplar nedeniyle listemizde yerini aldı. Kitaplığı haftanın her günü 10:00 – 17:30 saatleri arasında ücretsiz şekilde ziyaret edebilirsiniz.
Bekir Coşkun Kütüphanesi
Bekir Coşkun Kütüphanesi, Cunda‘ya gelenlerin uğraması gereken yerlerden biri.
2020 yılında kaybettiğimiz gazeteci Bekir Coşkun da Cunda (Alibey) adası sakinlerinden. 20 yıl boyunca yaşadığı adada, onun anısını yaşatacak bir kütüphane var. Kütüphanede Bekir Coşkun’un eşinin başladığı imzalı kitapları ve kendi arşivinden eserler mevcut. Ayrıca Ayvalık ve Cunda hakkındaki yazılarının da yer aldığı koleksiyon, gazetecinin ismini ve mirasını yaşatan bir kent kitaplığı olarak öne çıkıyor.
Kütüphanenin bulunduğu bina, 1873 yılında Rum Kız Okulu olarak inşa edilen tarihi bir yapı. 49 yıl boyunca eğitim verilen bina, uzun bir süre kullanılmamış. Daha sonra, restorasyonu tamamlanan tescilli yapı, bugün kültür merkezi ve kütüphane olarak hizmet veriyor. Yaklaşık 100 metrekare zemine oturan binanın üst katı kütüphane, alt katı ise kültürel etkinlikler için kullanılıyor. Müze kategorisinde olmayan kütüphane, tarihi binası ve kitap koleksiyonu nedeniyle listemizde yerini alan bir diğer yer. Pazartesi günleri kapalı olan kütüphane, diğer günler 08.30 – 17.30 saatleri arasında ziyarete açık.
Aşağıdaki sizler için hazırladığımız haritadan, Ayvalık’taki tüm müzeleri ve konumlarını görebilirsiniz. Ayvalık’ta gerçekleştireceğiniz bu kültür turunun keyifli geçmesini dileriz.
